- เผยแพร่เมื่อ: วันจันทร์, 13 มกราคม 2563 20:25
คือ การผ่าตัดแนวใหม่ โดยใช้กล้องวีดีโอขนาดเล็กสอดเข้าไปในข้อและต่อสัญญาณเข้ากับจอภาพทีวี ทำให้เห็นส่วนต่างๆ ภายในข้อได้อย่างชัดเจน บาดแผลมีขนาดเล็ก 0.5 cms. เพียง 1-2 แผลที่เกิดจากการใส่กล้องและเครื่องมือผ่าตัด ใช้เวลาผ่าตัดประมาณ 2-3 ชั่วโมง โดยความเจ็บปวดหลังผ่าตัด จะน้อยกว่าการผ่าตัดแบบเปิด ระยะเวลานอนในโรงพยาบาลสั้น การพักฟื้นและการทำกายภาพบำบัดหลังผ่าตัดจะง่ายและได้ผลดีกว่าการผ่าตัดแบบเปิด
เอ็นไขว้หน้าข้อเข่า
เอ็นไขว้หน้าเป็นเอ็นยึดข้อเข่าที่สำคัญภายในเข่า ช่วยให้เข่ามีความมั่นคงในการบิดหรือหมุนข้อเข่า คนที่ไม่มีเอ็นไขว้หน้าเมื่อบิดเข่าจะเกิดอาการปวดเข่า การบาดเจ็บของเอ็นไขว้หน้า มักจะสัมพันธ์กับชนิดกีฬาที่เล่นมากกว่า เช่น ฟุตบอล, บาสเกตบอล, วอลเลย์บอล
อาการและอาการแสดง
- ปวดบวมบริเวณข้อเข่า
- กดเจ็บบริเวณที่เอ็นฉีก บริเวณแนวข้อ ซึ่งเป็นตำแหน่งของหมอนรองข้อเข่า
- เดินลงน้ำหนักไม่ได้หรือเดินแล้วปวดเสียวมากผิดปกติ
- การงอเหยียดเข่าไม่ได้ เข่าติดในท่าใดท่าหนึ่ง ซึ่งอาจจะเกิดหมอนรองข้อเข่าขาดไป
ความรุนแรงของการฉีกขาดของเอ็นแบ่งเป็น 3 ระดับ
ระดับที่ 1 มีการฉีกขาดบางเส้นใยของเส้นเอ็น และมีเลือดออกเล็กน้อย เส้นเอ็นไม่เสียความแข็งแรง ให้รักษาตามอาการ
ระดับที่ 2 มีการฉีกขาดของเส้นเอ็นบางส่วน มีอาการเดินลำบาก ปวด บวม มีรอยเขียวช้ำชัดเจน สัปดาห์ที่ 2 - 3 จะค่อยๆ ยุบบวม
ระดับที่ 3 มีการฉีกขาดของเอ็น หรือ ที่ๆ เอ็นเกาะกับกระดูกทำให้มีการหลวมหลุดของข้อต่อ การรักษาต้องอาศัยการผ่าตัดซึ่งมีหลายแบบตั้งแต่ผ่าตัดเย็บซ่อมและการผ่าตัดสร้างเอ็นขึ้นใหม่
การวินิจฉัย
- จากประวัติ เช่น ลักษณะของอุบัติเหตุ ลักษณะ
ท่าทาง ในขณะที่เกิดอุบัติเหตุ อาการปวด ระยะเวลาที่มีอาการ การรักษาที่ผ่านมา ฯลฯ
- การตรวจร่างกาย ตำแหน่งที่กดเจ็บ บวม การ
ตรวจด้วยวิธีหมุนเข่า งอ เหยียด ท่าตรวจเฉพาะของเส้นเอ็นแต่ละเส้น และ หมอนรองกระดูก เป็นต้น
- การตรวจพิเศษอื่นๆ ได้แก่ เอกซเรย์ ( X-ray) เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (CT) เอกซเรย์คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า (MRI)
การรักษา
ขึ้นอยู่กับหลายปัจจัย เช่น อายุ กิจกรรมในการดำเนินชีวิต ชนิดจำนวนเส้นเอ็นที่ขาด การบาดเจ็บอื่นร่วม ฯลฯ การรักษาอาจทำได้ดังนี้
- ทำกายภาพบำบัด ใส่อุปกรณ์พยุงเข่า ให้ยารับประทาน
- การผ่าตัดเปิดจะมีแผลบริเวณเข่าประมาณ 5-10 cms.
- การผ่าตัดผ่านกล้อง (Arthroscopic)
การปฏิบัติตัวก่อนผ่าตัด
- ถ้ารับประทานยาห้ามการแข็งตัวของเลือด ต้องแจ้งแพทย์ หรือพยาบาลก่อนผ่าตัด และต้องงดยาก่อนผ่าตัด 7-10 วัน หรือตามคำสั่งแพทย์
- ถ้ามีประวัติแพ้ยา ยาชาหรือสารเคมี ต้องแจ้งแพทย์ หรือพยาบาลก่อนผ่าตัด
- ตรวจเลือด ปัสสาวะ เอกซ์เรย์ ตรวจคลื่นหัวใจ เพื่อตรวจดูความพร้อมของร่างกายก่อนผ่าตัด
- เตรียมความสะอาดร่างกาย เช่น อาบน้ำ สระผมตัดเล็บและงดการใช้ครีม/เครื่องสำอางทุกชนิด
- ถอดของมีค่าต่างๆ การถอดฟันปลอมเพื่อป้องกันการหลุดของฟันปลอมเข้าไปอุดหลอดลม ขณะผ่าตัด
- งดอาหารและน้ำหลังเที่ยงคืน ก่อนวันผ่าตัดหรืออย่างน้อย 6 ชั่วโมงก่อนผ่าตัด
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ
การปฏิบัติตัวหลังผ่าตัด
- ควรรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ให้ครบ 5หมู่
- รับประทานยาตามแพทย์สั่ง
- สังเกตอาการผิดปกติ เช่น แผลอักเสบ บวมแดง มีหนอง มีไข้สูง ปวดขามากขาบวม ให้รีบมาพบแพทย์
- มาตรวจตามแพทย์นัด
การผ่าตัดสร้างเอ็นไขว้หน้าข้อเข่า สามารถแก้ปัญหาข้อเข่าหลวมได้ แต่ต้องใช้เวลาประมาณ 8 เดือน เพื่อให้เส้นเอ็นใหม่แข็งแรงพอที่จะกลับมาวิ่ง หรือเล่นกีฬาได้
อย่างไรก็ตามหลังผ่าตัดแล้ว ต้องหมั่นทำกายภาพบำบัดเพื่อฟื้นฟูกล้ามเนื้อ (ดังภาพ) ผลการรักษาจึงจะมีประสิทธิภาพดีที่สุด